Metformin

Metformin သည် ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါ (Type 2 Diabetes) အား ကုသရန်အတွက် အဓိကအသုံးပြုသော ဆေးဝါးဖြစ်ပြီး၊ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းရှိ အင်ဆူလင်အား ထိရောက်စွာအသုံးပြုနိုင်မှု (Insulin Sensitivity) ကို မြှင့်တင်ပေးကာ အသည်းမှ ဂလူးကို့စ်ထုတ်လုပ်မှုကို လျှော့ချပေးပါသည်။ Metformin ၏ အဓိကအသုံးဝင်ပုံများ သတိထားရမည့် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ အစာအိမ်နှင့်အူလမ်းကြောင်းပြဿနာများ ဗီတာမင် B12 ချို့တဲ့ခြင်း – ရေရှည်သောက်သုံးပါက B12 အားဖြည့်ဆေးသောက်သင့်သည်။ Lactic Acidosis (အလွန်ရှားပါး၊ သို့သော် အန္တရာယ်ရှိ) သတိပြုရမည့်အချက်များ ဆေးသောက်နေစဉ် သွေးသကြားဓာတ်ပုံမှန်စစ်ဆေးခြင်း နှင့် ဆရာဝန်နှင့် ပုံမှန်ပြသခြင်း တို့ကို ပြုလုပ်ရန် အရေးကြီးပါသည်။

Atorvastatin

Atorvastatin ကို သောက်ရခြင်း အကြောင်းရင်းAtorvastatin သည် statin အုပ်စုဝင် ဆေးတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး၊ အဓိကအားဖြင့် သွေးတွင်းအဆီ (cholesterol) မြင့်မားခြင်းကို ကုသရန် သောက်သုံးရပါသည်။ အောက်ပါအခြေအနေများတွင် ညွှန်ကြားလေ့ရှိပါသည်။ သတိထားရမည့် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ Atorvastatin သည် ထိရောက်သော်လည်း အောက်ပါဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ (၁) အဖြစ်များသော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ (၂) ပြင်းထန်သော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ (ဆရာဝန်နှင့် အမြန်ပြရန်) သတိထားရမည့် အချက်များ ✔ အရက်သောက်ခြင်းကို ရှောင်ပါ (အသည်းကို ပိုမိုထိခိုက်စေနိုင်သည်)✔ ဆရာဝန်ညွှန်ကြားသည့် ဆေးပမာဏကိုသာ သောက်ပါ✔ ကြွက်သားနာကျင်ပါက ချက်ချင်းဆရာဝန်ကို အကြောင်းကြားပါ✔ အသည်းစစ်ဆေးမှု (LFT) ပုံမှန်ပြုလုပ်ပါ Atorvastatin သည် နှလုံးနှင့်သွေးကြောရောဂါများအတွက် အကျိုးကျေးဇူးများသော်လည်း ဆေးသောက်နေစဉ် ခန္ဓာကိုယ်တုံ့ပြန်မှုကို ဂရုတစိုက် စောင့်ကြည့်ရန် […]

Foods for COPD

COPD (နာတာရှည် လေပြွန်ရောင်ရင်ကြပ်) ရှိသူများအတွက် စားသုံးသင့်သော အစားအစာများနှင့် ရှောင်ကြဉ်သင့်သော အစားအစာများ COPD ရောဂါရှိသူများသည် အဆုတ်လုပ်ဆောင်မှုကျဆင်းပြီး အသက်ရှူရခက်ခဲနိုင်သောကြောင့် အာဟာရပြည့်ဝသော အစားအစာများကို ရွေးချယ်စားသုံးရန် အရေးကြီးပါသည်။ အောက်ပါတို့မှာ COPD ရောဂါရှိသူများအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေမည့် အစားအစာများနှင့် ရှောင်ကြဉ်သင့်သော အစားအစာများဖြစ်ပါသည်။ စားသုံးသင့်သော အစားအစာများ ၁။ ပရိုတင်းဓာတ်ကြွယ်ဝသော အစားအစာများ အကျိုးကျေးဇူး : အသက်ရှူ ကြွက်သားများကို သန်မာစေပြီး ကိုယ်ခံအားကောင်းစေသည်။ ၂။ အသီးအနှံနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ အကျိုးကျေးဇူး : ရောင်ရမ်းမှုကိုလျော့ကျစေပြီး အဆုတ်ကျန်းမာရေးကို ကောင်းမွန်စေသည်။ ၃။ ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော အဆီများ အကျိုးကျေးဇူး : ခန္ဓာကိုယ် ကျန်းမာရေးကို ကောင်းမွန်စေပြီး ရောင်ရမ်းမှုကို လျော့ကျစေသည်။ ၄။ ရေဓာတ်ပြည့်ဝစေသော အစားအစာများ […]

Foods to be avoided in hyperuricemia

Uric acid များသူများ ရှောင်ရမည့် အစားအစာများ ယူရစ်အက်ဆစ် (Uric acid) ဓာတ်များခြင်းသည် ဂေါက်အဆစ်နာရောဂါ၊ ကျောက်ကပ်ကျောက်တည်ခြင်းနှင့် ကျောက်ကပ်ထိခိုက်ခြင်းတို့ကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါသည်။ Uric acid များသူများအနေဖြင့် လျှော့စားသင့်သည့် အစားအစာများနှင့် စားသင့်သည့် အစားအစာ များကို တင်ပြလိုက်ပါသည်။ **လျှော့စားသင့်သည့် အစားအစာများ**ကလီစာများဝက်သား ဆိတ်သား အမဲသားကဲ့သို့သော အနီရောင် အသားများငါးသလောက်၊ ငါးသေတ္တာငါး၊ ယောက်သွား၊ ခုံး၊ ဆာဒင်း၊ တူနာငါးတို့လို ပင်လယ်စာတချို့ (သို့သော် အဆိုပါ ဆာဒင်း တူနာကဲ့သို့သော ငါးများသည် ကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းကျိုးများရှိသောကြောင့် အသင့်အတင့်တော့ စားသုံးနိုင်ပါသည်။)အရက်ဘီယာပဲပင်ပေါက်၊ မျှစ် တို့လို မြေပေါ် မြေအောက် ၆ လက်မအတွင်းက အစားအစာတွေ (သူတို့ကလည်း အာဟာရအတွက် အကျိုးရှိလို့ ဂေါက်အဆစ်နာ ထနေချိန်ကလွှဲလို့ […]

Cautions during summer

ရာသီဥတု ပူပြင်းချိန်တွင် ကျန်းမာရေးအတွက် သတိထားရန်များ မြန်မာနိုင်ငံသည် အပူချိန်မြင့်မားသော ရာသီဥတုရှိသည့် နိုင်ငံဖြစ်ပြီး၊ အထူးသဖြင့် နွေရာသီတွင် အပူဒါဏ်ကို ခံစားရနိုင်ပါသည်။ ပြီးခဲ့တဲ့ နွေရာသီကလည်း အပူဒါဏ်ကို ပြင်းထန်စွာခံစားခဲ့ရပါသည်။ ယခုနှစ်တွင်လည်း အပူဒါဏ်မှ ကာကွယ်ရန် အောက်ပါလမ်းညွှန်ချက်များကို လိုက်နာသင့်ပါသည်။ ရေများများသောက်ပါ နေရောင်ခြည်တိုက်ရိုက်ထိတွေ့ခြင်းကိုရှောင်ပါ သင့်တော်သောအဝတ်အစားများကိုဝတ်ဆင်ပါ အေးမြသောနေရာများတွင်နားနေပါ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုကိုသတိထားပါ အရေပြားကိုဂရုစိုက်ပါ ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သောအစားအစာများကိုစားသုံးပါ ကျန်းမာရေးအခြေအနေကိုဂရုပြုပါ ကလေးများနှင့်သက်ကြီးရွယ်အိုများကိုအထူးဂရုစိုက်ပါ အရေးပေါ်အခြေအနေအတွက်အသင့်ပြင်ထားပါ အထက်ပါလမ်းညွှန်ချက်များကို လိုက်နာခြင်းဖြင့် အပူဒါဏ်မှ ကာကွယ်နိုင်ပြီး ကျန်းမာသော ဘဝကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

Lipid Profile – Fasting or Non Fasting

Lipid profile ကို စစ်ကြတဲ့အခါမှာ Fasting Sample ကို ယူကြတာ အကျင့်ဖြစ်နေပါတယ်။ အထူးသဖြင့် Triglycerides က Fasting ကျမှ ပိုတိကျတယ်လို့ ယူဆကြလို့ပါ။ ဒါပေမယ့် အခုနောက်ပိုင်းမှာ Non Fasting စစ်လည်း ရတယ် ဆိုတာတွေ ထွက်လာပါတယ်။ တချုိ့ Paper တွေ အရဆို Non Fasting ကတောင် Daily Life ကို ပိုမိုကိုယ်စားပြုလို့ Cardiac risk accessment အတွက် ပိုမို Realistic ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ Patient အတွက်လည်း Convenience ပိုဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ခုရှိတာကတော့ Triglyceride အရမ်းများနေတဲ့ Familial Hyperlipidemia လို case မျိုးမှာတော့ […]

How to Measure Blood Pressure (For Nurses)

သွေးပေါင်ချိန်တိုင်းတာခြင်းသည် လူနာ၏ ကျန်းမာရေးအခြေအနေကို စောင့်ကြည့်ရာတွင် အရေးကြီးသော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ အောက်ပါအဆင့်များကို လိုက်နာပြီး သွေးပေါင်ချိန်ကို မှန်ကန်စွာ တိုင်းတာနိုင်ပါသည်။ လိုအပ်သော ပစ္စည်းများ အဆင့်များ လူနာကို ပြင်ဆင်ခြင်း လက်မောင်းပတ်လည်တွင် သွေးပေါင်တိုင်းကိရိယာကို ပတ်ခြင်း နားကြပ်ကို တင်ခြင်း သွေးပေါင်ချိန်တိုင်းခြင်း ရလဒ်ကို မှတ်သားခြင်း ပစ္စည်းများကို သန့်ရှင်းခြင်း သတိပြုရန် အချက်များ ဤအဆင့်များကို လိုက်နာခြင်းဖြင့် သူနာပြုများသည် လူနာ၏ သွေးပေါင်ချိန်ကို မှန်ကန်စွာ တိုင်းတာနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ Dr PPK တင်ပြသည်။

Variable Rate Insulin Infusion (VRII)

Variable Rate Intravenous Insulin Infusion (VRII) ဆိုတာက သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို ထိန်းညှိဖို့အတွက် အသုံးပြုတဲ့ ဆေးသွင်းကုထုံးတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကုထုံးကို ဆီးချိုရောဂါရှိသူတွေ၊ အထူးသဖြင့် ခွဲစိတ်ကုသမှုခံယူနေသူတွေ၊ ပြင်းထန်သောရောဂါအခြေအနေရှိသူတွေ သို့မဟုတ် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်မြင့်တက်နေသူတွေမှာ အသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။ VRII ရဲ့ အဓိကရည်ရွယ်ချက် VRII ကို ဘယ်လိုအခြေအနေတွေမှာ အသုံးပြုလေ့ရှိလဲ VRII ကို ဘယ်လိုပေးသွင်းလေ့ရှိလဲ VRIII ကို သွေးကြောထဲသို့ ဆေးသွင်းပေးတဲ့ နည်းလမ်း IV infusion နဲ့ ပေးလေ့ရှိပါတယ်။ ဆေးသွင်းနှုန်းကို လူနာရဲ့ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ပမာဏပေါ် မူတည်ပြီး ချိန်ညှိပေးရပါတယ်။များသောအားဖြင့် လိုင်း ၂ လိုင်းလိုအပ်ပြီး ၁ လိုင်းမှာ Soluble insulin ကို NS ထဲ ထည့်ေဖျာ်တာနဲ့ နောက်တစ်ဘက်မှာ […]

အသည်းခြောက်သူများအတွက် လိုက်နာသင့်သော အစားအစာ

အသည်းခြောက်ခြင်းသည် အသည်းဆဲလ်များ ပျက်စီးပြီး အမာရွတ်တစ်ရှူးများ ဖြစ်ပေါ်လာကာ အသည်း၏ လုပ်ငန်းဆောင်တာများ ကျဆင်းသွားသည့် အခြေအနေဖြစ်သည်။ အသည်းခြောက်သူများအတွက် အာဟာရသည် အရေးကြီးပြီး သင့်တော်သော အစားအစာများကို ရွေးချယ်စားသုံးခြင်းဖြင့် အသည်းကို ထိခိုက်မှုမှ ကာကွယ်နိုင်ပြီး ကျန်းမာရေးကို ထိန်းသိမ်းနိုင်သည်။ အသည်းခြောက်သူများအတွက် သင့်တော်သော အစားအစာများ ပရိုတင်းဓာတ် အမျှင်ဓာတ်ကြွယ်ဝသော အစားအစာများ ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော အဆီများ ဆားပါဝင်မှုနည်းသော အစားအစာများ ဗီတာမင်နှင့် သတ္တုဓာတ်များ ရေသောက်သုံးခြင်း ရှောင်ကြဉ်သင့်သော အစားအစာများ အခြားအရေးကြီးသော အချက်များ အသည်းခြောက်ခြင်းသည် ပြင်းထန်သော ကျန်းမာရေးပြဿနာဖြစ်သောကြောင့် သင့်တော်သော အာဟာရနှင့် နေထိုင်မှုပုံစံဖြင့် ရောဂါကို ထိန်းချုပ်နိုင်ပါသည်။ ဆရာဝန်နှင့် အာဟာရပညာရှင်များထံမှ အကြံဉာဏ်များကို ရယူပြီး လိုက်နာသင့်ပါသည်။

Foods for Asthmatic Patients

ရင်ကြပ်ရောဂါ (Asthma) ရှိသူများအတွက် အစားအသောက်ရွေးချယ်မှုသည် အရေးကြီးပါသည်။ အချို့သော အစားအစာများသည် ရင်ကြပ်လက္ခဏာများကို ပိုမိုဆိုးရွားစေနိုင်ပြီး၊ အချို့ကမူ သက်သာစေနိုင်ပါသည်။ အောက်ပါတို့သည် ရင်ကြပ်ရောဂါရှိသူများ စားသင့်သော နှင့် ရှောင်သင့်သော အစားအစာများဖြစ်ပါသည်။ စားသင့်သော အစားအစာများ အသီးအနှံများ နှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ Omega-3 fatty acids ကြွယ်ဝသော အစားအစာများ ဗီတာမင် D ကြွယ်ဝသော အစားအစာများ အမျှင်ဓာတ်ကြွယ်ဝသော အစားအစာများ ရှောင်သင့်သော အစားအစာများ ဆားနှင့် အငန်ဓာတ်များသော အစားအစာများ အသင့်စား အစားအစာများ ဆာလဖိုဒြပ်ပေါင်းပါသော အစားအစာများ နို့နှင့် နို့ထွက်ပစ္စည်းများ အချိုများသော အစားအစာများ အခြားအကြံပြုချက်များ ရင်ကြပ်ရောဂါသည် တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး ကွဲပြားနိုင်သောကြောင့် မိမိနှင့် သင့်တော်သော အစားအသောက်များကို ရွေးချယ်ရန် အရေးကြီးပါသည်။ […]